Debata uczniowska „Cyberbezpieczne finanse” – relacja z wydarzenia

W dniu 21 marca 2025 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Adama Asnyka w Trzebini odbyła się niezwykle interesująca debata wzorowana na formacie oxfordzkim pod tytułem „Większość użytkowników internetu nie jest gotowa na całkowicie bezpieczne zakupy online”. Wydarzenie, zorganizowane przez uczniów Zespołu Szkół Ekonomiczno-Chemicznych w Trzebini we współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną w Trzebini oraz w ramach V edycji programu „Złote Szkoły NBP” organizowanego przez Narodowy Bank Polski, zgromadziło młodzież, seniorów oraz ekspertów z zakresu cyberbezpieczeństwa, tworząc przestrzeń do otwartej dyskusji na temat zagrożeń oraz sposobów ochrony finansów w sieci.

Przebieg debaty

Debata została przeprowadzona w formacie ZA i PRZECIW, z udziałem moderatora, obsługi technicznej oraz loży ekspertów, w której zasiedli:

• Specjalista ds. cyberbezpieczeństwa z Komendy Powiatowej Policji w Chrzanowie,- st.sierżant Kinga Korbel
• Szkolny Pedagog – Katarzyna Herbik
• Nauczyciel Informatyki Arkadiusz Hejmo
• Specjalista z Biblioteki – Dominika Kijak
• Nauczyciel języka angielskiego – Katarzyna Gadowska

Rangę wydarzenia podniósł fakt obecności Pani Dyrektor naszej szkoły Renaty Bębenek oraz wicestarosty Powiatu Chrzanowskiego Ewy Jędrysik , co podkreśliło wagę tematu i zaangażowanie lokalnych władz w edukację z zakresu cyberbezpieczeństwa.

• Drużyna ZA przekonywała, że użytkownicy internetu wciąż nie są wystarczająco świadomi zagrożeń związanych z zakupami online. Przywołano statystyki pokazujące rosnącą liczbę oszustw internetowych, takie jak phishing, wyłudzenia BLIK oraz fałszywe sklepy online. Argumentowano, że wiele osób działa impulsywnie i nie sprawdza autentyczności sprzedawców, co naraża ich na utratę pieniędzy.
• Drużyna PRZECIW twierdziła, że rozwój technologii zabezpieczeń, kampanie edukacyjne i wzrost świadomości konsumentów sprawiają, że zakupy online stają się coraz bezpieczniejsze. Podkreślano skuteczność nowoczesnych systemów, takich jak dwuetapowa weryfikacja, chargeback oraz bankowe systemy antyfraudowe, które znacząco zmniejszają ryzyko oszustwa.

Dyskusja była dynamiczna, a uczniowie wykazali się znakomitym przygotowaniem, umiejętnością argumentacji oraz szybką reakcją na kontrargumenty.

Dyskusja ekspertów i refleksje uczestników

Eksperci podkreślili najczęstsze błędy użytkowników, takie jak nieświadome klikanie w podejrzane linki, brak weryfikacji sklepów internetowych oraz ignorowanie zasad bezpiecznych płatności. Specjalista ds. cyberbezpieczeństwa z Komendy Powiatowej Policji w Chrzanowie podzieliła się cennymi wskazówkami na temat ochrony przed oszustwami internetowymi, podkreślając, jak ważne jest zachowanie czujności podczas zakupów online. Jej praktyczne porady, oparte na codziennych doświadczeniach z pracy w policji, spotkały się z dużym zainteresowaniem uczestników.

Szkolny Pedagog zwrócił uwagę na rolę emocji i presji czasu w podejmowaniu decyzji zakupowych, które często są wykorzystywane przez oszustów. Nauczyciel języka angielskiego podkreśliła znaczenie edukacji międzykulturowej i językowej w kontekście globalnych zagrożeń cybernetycznych. Nauczyciel Informatyki potwierdził istnienie platofrm i całej podstawy technicznej służącej skuteczenmu zabezpieczaniu przed cyberatakami. Wspomniał jednak, że dopiero połączenie technologii ze zdrowym rozsądkiem, brakiem pośpiechu i czujnością pozwala na bezpieczniejsze korzystanie z Internetu i zakupów w sieci.

Nowe narzędzie w walce z oszustwami internetowymi

Na zakończenie debaty koordynator projektu Maria Mendela zaprezentowała stronę www.cert.pl/zglos-incydent, która umożliwia zgłaszanie incydentów związanych z cyberprzestępczością. W kilku słowach opisała zawartość strony www.cert.pl i wskazała na możliwość zgłaszania incydentów nie tylko do Policji, ale także poprzez wysłanie SMS-a na numer 8080 lub wypełnienie formularza na stronie. Była to reakcja na zarzut skierowany w stronę eksperta z Policji, że zgłoszenia często pozostają bez odpowiedzi. Strona cert.pl w znacznym stopniu odciąża Policję i pozwala użytkownikom czuć się bezpieczniej.

Reakcja widowni była jednoznaczna – większość uczestników nie była świadoma istnienia tej strony ani możliwości zgłaszania incydentów w ten sposób. Prezentacja tego narzędzia spotkała się z dużym zainteresowaniem i uznaniem. Jedna z seniorek poprosiła nawet o zrobienie zdjęcia informacji o stronie cert.pl, aby przekazać tę informację znajomym oraz w razie potrzeby móc z niej skorzystać w przyszłości.

Wnioski i refleksje po debacie

Debata była okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń na temat cyberbezpieczeństwa, a także do refleksji nad tym, jak użytkownicy internetu mogą lepiej chronić swoje finanse online. W trakcie dyskusji poruszono wiele istotnych kwestii, takich jak phishing, fałszywe sklepy internetowe, wyłudzenia BLIK oraz znaczenie silnych haseł i dwuetapowej weryfikacji. Uczestnicy mieli okazję wysłuchać zarówno argumentów drużyny ZA, która podkreślała brak gotowości użytkowników do bezpiecznych zakupów online, jak i drużyny PRZECIW, która wskazywała na rosnącą świadomość konsumentów i rozwój technologii zabezpieczeń.

Po debacie przeprowadzono ankietę wśród uczestników, której wyniki pokazują, że:

• 63% respondentów uważa, że użytkownicy internetu są coraz bardziej świadomi zagrożeń związanych z zakupami online, podczas gdy 37% zgadza się z tezą, że większość użytkowników nie jest gotowa na bezpieczne zakupy online.
• 53% uczestników uznało, że bardziej przekonujące były argumenty drużyny PRZECIW, która podkreślała rosnącą świadomość użytkowników, podczas gdy 23% opowiedziało się za drużyną ZA. Pozostałe 24% uznało, że obie drużyny były równie przekonywujące.
• Najważniejszym aspektem bezpieczeństwa zakupów online dla uczestników jest ochrona danych osobowych i finansowych (37%), a kolejne w kolejności to stosowanie silnych haseł i dwuetapowej weryfikacji (23%) oraz unikanie phishingu i oszustw BLIK (22%).

Debata została oceniona bardzo pozytywnie przez uczestników. 51% respondentów przyznało ocenę 5/5, uznając, że nauczyli się wielu ważnych rzeczy, a 36% oceniło debatę na 4/5, wskazując, że przekazane informacje były przydatne. Tylko 2% uznało debatę za słabą, a 11% za średnią.

Podziękowania i podsumowanie

Serdeczne podziękowania kierujemy do Pani Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Trzebini Marty Sikory oraz Pani Moniki Kłak-Gorlewicz za gościnność, za aktywne włączenie się we współorganizację naszej debaty. Dziękujemy wszystkim uczestnikom debaty za obecność i aktywny udział! Młodzieży z drużyn ZA i PRZECIW gratulujemy sukcesu. Była to Wasza pierwsza debata w karierze, ale jakże profesjonalna! Z pewnością nie ostatnia.

Pięknie dziękujemy naszym ekspertom: K. Herbik, D.Kijak, K.Gadowskiej,A. Hejmo, za udział w debacie i dyskusji. Szczególne podziękowania kierujemy do naszego głównego gościa – eksperta z Komendy Powiatowej Policji w Chrzanowie, specjalisty ds. cyberbezpieczeństwa, która zaszczyciła nas swoją obecnością i podzieliła się cennymi wskazówkami na temat ochrony przed oszustwami internetowymi. Jej wiedza i doświadczenie były nieocenione w trakcie debaty, a praktyczne porady na pewno pomogą uczestnikom w codziennym korzystaniu z internetu. 

Dziękujemy Pani Dyrektor Renacie Bębenek oraz wicestaroście Powiatu Chrzanowskiego Ewie Jędrysik za wsparcie i obecność.

Bezpieczeństwo finansowe w sieci dotyczy każdego z nas – mamy nadzieję, że debata stała się impulsem do dalszej edukacji i świadomego korzystania z możliwości, jakie daje świat cyfrowych finansów!

• Debata była częścią V edycji programu „Złote Szkoły NBP”, organizowanego przez Narodowy Bank Polski, promującego edukację ekonomiczną wśród młodzieży. Projekt realizowany był przez uczniów ZSECH w Trzebini pod opieką koordynatora projektu Marii Mendeli.
• Dzięki takim wydarzeniom młodzież rozwija umiejętności argumentacyjne, krytyczne myślenie oraz świadomość zagrożeń finansowych w internecie.

Rekomendacje na przyszłość
 W przyszłości warto rozszerzyć działania na wszystkich uczniów, pogłębiając omówienie konkretnych przypadków oszustw online oraz praktycznych porad, jak unikać zagrożeń. Można również zwiększyć nacisk na edukację dotyczącą dwuetapowej weryfikacji i silnych haseł, które są kluczowe dla bezpieczeństwa online.

Debata „Cyberbezpieczne finanse” była nie tylko doskonałą okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń, ale także ważnym krokiem w kierunku budowania świadomości cyberbezpieczeństwa wśród lokalnej społeczności.

Dziękujemy wszystkim za udział i zapraszamy na kolejne wydarzenia!

 Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z debaty na szkolnym Facebooku Zespół Szkół Ekonomiczno-Chemicznych w Trzebini | Trzebinia | Facebook
 

Koordynator projektu: Maria Mendela

#Cyberbezpieczeństwo #EdukacjaFinansowa #DebataOxfordzka #ZSECHTrzebinia #ZłoteSzkołyNBP